Tekst afscheid collega? Laat je inspireren door de speech van Ger voor Ruud

Tekst afscheid collega? Laat je inspireren door de speech van Ger voor Ruud

Gaat jouw collega binnenkort met pensioen? Maar heb je geen idee wat je moet schrijven in de kaart, wat je moet zeggen in jouw speech of hoe je leuke pensioen gedichten op papier krijgt? Je bent niet de enige! Veel mensen zitten in de maag met de tekst voor het afscheid van een collega. In dit artikel bespreken we een aantal tips voor het schrijven van een tekst voor het afscheid van een collega aan de hand van de speech die Ger schreef voor zijn collega Ruud. Wil je meer tips voor het schrijven van een gedicht voor een collega, lees dan het artikel: ‘Gedicht afscheid collega. Zeg het met woorden die raken‘.

“Ondanks het feit dat we je liever kwijt zijn dan rijk na veertig jaar gezemel en gezeur over alles wat niet deugde”, begint Ger de speech voor zijn collega, “konden wij het niet laten om je – nu je met pensioen gaat – een extra bonus mee te geven in de vorm van een bosje verlept onkruid. We gaan je geouwehoer en geroddel over collega’s missen. Net zoals je ziekteverzuim.”

Dacht je hetzelfde als wij toen je dat las? Schrok je een beetje omdat je in de dacht dat een afscheidsspeech bedoeld is om een blijk van waardering uit te spreken voor degene die met pensioen gaat? Dat de tekst tijdens een afscheidsfeestje voor een collega normaal gesproken over erkenning gaan voor dat wat voor vanzelfsprekend werd aangenomen? Waarom begint Ger zijn speech met een opsomming van slechte eigenschappen van de afscheidnemende collega, dat kan toch niet de bedoeling zijn? Of had hij zo’n hekel aan zijn collega Ruud?

Het begin van de tekst voor het afscheid van zijn collega maakt de tekst van Ger eigenlijk meteen zo sterk. Hij pakt vrijwel direct je aandacht omdat je verbaasd bent. Je kunt eigenlijk niet geloven wat je hoort. “Zegt hij dat nou echt?”, vraag jij je af.

“Nu even zonder dollen”, vervolgt Ger zijn verhaal. “Ik kan mij gewoon niet voorstellen dat ik jouw gezicht niet meer zal zien. Je hebt dit bedrijf geleid met je hart en ik kan mij eerlijk gezegd niet herinneren dat je met jouw gedachten ooit elders was. Ik ben er volledig van overtuigd dat jouw expertise, doortastendheid en krachtige ingrijpen als dat nodig was, dit bedrijf tot een steviger pakhuis hebben gemaakt. Ze hebben je ook tot een icoon binnen het bedrijf gemaakt. Je hebt in jouw functie altijd oog voor de rest van de werkvloer gehouden. Ik en andere collega’s konden bij jou terecht wanneer we tegen iets aanliepen, zonder dat jij ons veroordeelde. Dit is een eigenschap die ik niet veel heb gezien in het topmanagement bij andere bedrijven.” 

ebundel Gedichten

> Download de bundel

Tekst afscheid collega; wees niet te braaf

Na de verrassende start van zijn speech waar Ger zijn toehoorders op het verkeerde been zet, spreekt hij in de tweede alinea van de tekst voor het afscheid van zijn collega Ruud zijn waardering uit. In deze twee alinea’s brengt Ger onze eerste schrijftip in de praktijk. Als je een tekst voor het afscheid van je collega schrijft, zorg dan dat deze niet te braaf is. Eén lange lofzang is aardig, maar ook een beetje saai. Door ook een grapje te maken over de minder-goede eigenschap van je collega of door net zoals Ger je luisteraars even in de maling te nemen.

Dichter Leendert van Veldhuizen zegt hierover in een interview met Trouw dat in alleen maar goeiigheid geen verhaal zit. Probeer dus in je verhaal ergens te verwijzen naar een grappige anekdote, een spannende tegenstelling of een ander verrassend element. Van Veldhuizen zegt dat hij een beetje gaat prikken in een verhaal om tot zo’n anekdote te komen. “Ik vraag: Wat doet papa op zondagavond? ‘Dan kijkt hij Studio Sport.’ Oh. En kookt papa ook? ‘Nee.’ Doet hij de afwas? ‘Nee.’ De was dan? ‘Ook niet.’ Maar je zei dat papa behulpzaam was?

Ik ga prikken en dan komt er wat. Ik ben altijd op zoek naar het specifieke, de anekdote.” Let daarbij vanzelfsprekend wel op dat je jouw collega niet alinea na alinea op de hak neemt. De tekst voor het afscheid van jouw collega moet wel overwegend leuk blijven. De afscheidnemende collega moet niet het gevoel krijgen dat hij minutenlang in zijn hemd staat op zijn afscheidsfeestje.

“Na al deze loftuitingen moet ik wel van het hart dat je dusdanig punctueel was, dat ik mij kan voorstellen dat je voor een deel van het personeel hard kon zijn”, vervolgt Ger zijn tekst voor het afscheid van collega Ruud. “Maar ik vond je rechtvaardig en denk dat mensen die jou niet gaan missen, bij zichzelf moeten nagaan wat hun tekortkomingen zijn. Voor mensen die zich wilden ontwikkelen stond jouw deur namelijk altijd open. Er was vakinhoudelijk weinig waar jij niets van wist en je was bereid die kennis aan ons over te dragen. Ja jij had echt verstand van alles wat er hier op de werkvloer speelde.”

Tekst afscheid collega; kritische kanttekening voor compleet beeld

In deze derde alinea neemt Ger wederom een risico in zijn tekst voor het afscheid van collega Ruud. Hij deelt een kritische kanttekening. Hoewel Ger daarbij uitlegt dat hij zelf de voordelen van deze eigenschap ziet, laat hij ook duidelijk weten dat sommige collega’s Ruud als hard hebben ervaren.

Met een dergelijke opmerking is in principe niets mis. Het maakt de karakterschets van je afscheidnemende collega compleet. Waarschijnlijk herkent Ruud zichzelf daarin en de mensen om hem heen ook. Ger kiest er hier echter wel voor om te zeggen dat collega’s die Ruud niet gaan missen moeten nagaan wat hun tekortkomingen zijn. Dit is een beetje risicovol. Want hoewel die opmerking het ego van Ruud streelt, zullen de desbetreffende collega’s dit als een vervelende steek onder water ervaren. Daarmee zet Ger de goede werksfeer op het spel en de vraag is of je dat moet willen. Ruud vertrekt namelijk met een gestreeld ego, maar Ger zal op de maandag na het afscheidsfeestje weer aan de slag moeten met een aantal gepikeerde collega’s. Collega’s die misschien wel het gevoel hebben dat Ger een goede sier heeft geprobeerd te maken ten koste van hen.

“Wat is de tijd gevlogen”, besluit Ger zijn tekst voor het afscheid van zijn collega.“Onze filosofische uiteenzetting, ondanks dat we het niet altijd eens waren, staan in mijn geheugen gegrift. Met wie moet ik straks onze filosofische gesprekken voortzetten als jij aan het genieten bent van de vrije tijd tijdens je pensioen? Ik heb afgelopen week al onderzocht of de koffieautomaat misschien je plaats in kon nemen. Maar de vraag “to be or not to be?”, beantwoorde hij met “espresso of koffie?”. Ik hoop dat jij op het strand een betere gesprekspartner vindt. En zo niet dan weet je altijd de weg naar onze iets minder exotische koffieautomaat te vinden.”   

Tot slot, een fijne afsluiter

Ger eindigt zijn tekst met een grappige afsluiter waarbij een verwijzing wordt gemaakt naar een gedeelde herinnering en de nieuwe toekomst van Ruud. Er zijn natuurlijk veel meer manieren om je tekst voor het afscheid van een collega vorm te geven en te eindigen. Lees voor algemene tips voor een tekst voor het afscheid van je collega bijvoorbeeld ons artikel “Gedicht afscheid collega; zeg het met woorden die raken!” of “Afscheidsspeech, zo schrijf je een onvergetelijke…”. In dit artikel bespreken we algemene schrijftips voor een vlammende tekst en word je niet – zoals in dit artikel – aan de hand van een echte speech meegenomen.