65-plussers zitten na hun pensioen niet stil, dat blijkt uit cijfers. Gemiddeld zijn ze zes uur per week als vrijwilliger actief. Wij zochten uit wat de vrijwilligers beweegt.
Waarom vrijwilligerswerk doen na je pensioen? Daarom!
65-plussers zitten na hun pensioen niet stil, dat blijkt uit cijfers. Gemiddeld zijn ze zes uur per week als vrijwilliger actief bij bijvoorbeeld de plaatselijke sportclub, het verzorgingstehuis om de hoek of de kerk. Dat is net iets meer dan het landelijk gemiddelde; Nederlanders boven de achttien jaar besteden over het algemeen vijf uur per week aan hun vrijwilligerswerk. “Ik ken niemand van mijn generatie die de hele dag achter de geraniums zit”, aldus de gepensioneerde Ingrid den Daas. Maar waarom steken 65-plussers na hun pensionering eigenlijk vrijwillig de handen uit de mouwen? In dit artikel lees je waarom Leefjepensioeners na hun pensionering vrijwilligerswerk zijn gaan doen.
Stierlijk vervelen
“Je moet niet direct happen als ze je vrijwilligerswerk aanbieden hadden ze op de cursus pensioeninzicht van mijn werk gezegd”, vertelt Jaap Pruis. “Daar zat ik dus, 22 november 2010, thuis op de bank. Ik had een soort vakantiegevoel, want ik hoefde nooit meer te werken. De eerste weken deed ik nog wat achterstallig onderhoud aan ons huis, dan reed ik een paar keer op een dag op de fiets naar de Gamma. Maar na een tijd begon ik me stierlijk te vervelen. De buurman die zijn hond meerdere malen per dag uitliet en de buurvrouw die haar kind naar school bracht, had ik wel gezien na een half jaar. Bovendien had ik mijn vrouw ook niets meer te vertellen. Dan kwam zij thuis van haar werk met allerlei nieuwe verhalen en zei ik: “ik zag de buurman met zijn hond voorbij komen. Wel tien keer”. Nee daar werd ik niet vrolijk van.”
“Voor de afleiding begon ik met het geven van computerles aan bejaarden en kon ik twee dagen per week aan de slag als CV-monteur bij acht gebouwen in onze buurt”, vervolgt Pruis. “Dat maakte dat ik direct lekkerder in mijn vel zat. Het advies wat ik kreeg om niet direct met vrijwilligerswerk te beginnen, zou ik dan ook niemand aanraden. Je knapt er niet van op om heel de dag thuis te zitten. Ga sporten, deel uit bij de Voedselbank, ga biljarten. Kortom: doe iets! Met computerles geven ben ik na vijf jaar gestopt, omdat het te veel een verplichting werd. Maar als monteur blijf ik voorlopig nog werken. Dan heb ik mijn vrouw ’s avonds ook genoeg te vertellen.”
Wie actief blijft, blijft jong
In tegenstelling tot Jaap Pruis, heeft Leen Bakker na zijn pensionering geen moment verlegen gezeten om een invulling van zijn dag. “Nadat ik met pensioen ging stond mijn agenda binnen de kortste keren hartstikke vol”, vertelt hij zelf. Bakker is als vrijwilliger betrokken bij een handjevol organisaties. Hij is vrijwillig rondleider en onderzoeker bij het monumentale terrein van Kamp Amersfoort, voorzitter van de gepensioneerdenvereniging van het KLPD en is ook vrijwilliger bij natuurpark Hoge Veluwe, het Rode Kruis en het veiligheidsmuseum in Almere. “Aan hobby’s kom ik niet eens toe, maar daar heb ik ook helemaal geen behoefte aan. Ik heb bewust tegen mezelf gezegd: blijf actief, want dan blijf je jong.”
Dat is ook de reden dat Jos Schouren zich vrijwillig inzet als groepsvoorlichter, veiligheids- en ouderenadviseur bij Unie KBO. “Ik krijg er energie van en daardoor blijf ik jong”, legt hij uit. Hij herkent zich dan ook niet in het beeld van mensen die geen vrijwilligerswerk doen omdat ze zeggen dat ze geen zin meer hebben in verplichtingen na hun werkende leven. “Af en toe ouderen bezoeken, als is het maar om een kopje koffie met ze te drinken, is veel waard.”
Sociale contacten
“Het houden van contacten na je pensioen vind ik belangrijk, want mensen komen niet vanzelf op je af als je thuis blijft”, vertelt Rob Elders. Als vrijwilliger van bij Stichting AAP maakt hij onderdeel uit van een groep internationale, jonge collega’s. “Daartussen voel ik me prettig. Tijdens de pauzes komen we tot de leukste gesprekken. Laatst had ik het bijvoorbeeld nog over de walvisvaart met een Japanse vrijwilligster. Zulke thema’s komen gewoon op je bordje tijdens de lunch.”
“Toen ik mocht stoppen met werken, viel een deel van mijn zinvolle bestaan weg”, vertelt ook Ton van de Ven. “Ik miste bijvoorbeeld de contacten van het werk; dat probleem heb ik ondervangen door aan de slag te gaan bij Humanitas. Daar werken veel jonge vrijwilligers die mijn wereld veranderen met hun frisse blik. Ze geven mij bijvoorbeeld advies over hoe ik het beste mijn Facebook kan inrichten zodat ik niet overstroomd word met ‘vrienden’.” Ook Marianne Wierckx leert veel van de jongere collega’s van haar vrijwilligerswerk bij ZuidWest TV. “We werken in een gevarieerd en gezellig team. Jongeren hebben vaak nieuwe ideeën en pikken alles snel op. Je moet niet de oude bok uithangen die de wijsheid in pacht heeft. Als je luistert naar de jongeren kan dat heel inspirerend zijn.”
Ook voor Henk Griffioen is het sociale contact dat hij heeft tijdens zijn vrijwilligerswerk een belangrijke motivatie. Bij hem betreft het echter niet uitsluitend contact met collega’s, maar ook de onderonsjes met de dak- en thuislozen waarvoor hij zich inzet. “Ik hou van de omgang met andere mensen: dat was plezier in mijn werk als docent, maar ook nu als vrijwilliger bij de Tussenvoorziening. Eén keer per maand geef ik gratis maaltijd voor zestig daklozen bij ‘t Smulhuis. Na de maaltijd schuif ik graag aan voor een gesprek. Laatst sloeg iemand uitbundig zijn armen om mij heen en riep: “Henk ik vind dit zo fantastisch”. Het maakt mij gelukkig als ik anderen zo kan helpen. Toch is het niet altijd eenvoudig: ik heb weleens een opscheplepel tegen mijn hoofd aan gekregen van iemand die boos was.”
Dat sociale contacten tijdens vrijwilligerswerk soms ook moeizaam kunnen verlopen, is ook een bekend verhaal voor Ton van de Ven. Als vrijwilliger bij Humanitas voert hij onder andere chatgesprekken met mensen die het in hun eentje even niet redden. Hoewel hij geen opscheplepels naar zijn hoofd gegooid krijgt, krijgt hij soms wel vervelende woorden naar zijn kop geslingerd. “Tijdens een chatsessie kun je elkaar niet zien en is er geen geluid. Daarom is woordkeuze erg belangrijk. Het is namelijk soms erg lastig om iemand te bereiken die psychisch zwaar belast is. Sommige mensen kunnen alleen maar boos zijn en schelden. Toch probeer ik dan in gesprek te blijven. Behalve deze digitale projecten, bezoek ik nog één keer in de twee weken iemand in het project Gesprekken van Mens tot Mens. Wanneer ik bij mensen op bezoek ga, krijg ik soms onverwachte reacties. Die maken me blij.”
Nieuwe dingen leren
Voor Rob Elders, vrijwilliger bij Stichting AAP, had de keuze voor vrijwilligerswerk meer te maken met zijn wens om na zijn pensionering iets nieuws te leren. “Ik wilde me nog een keer verdiepen in een nieuw onderwerp toen mijn pensioen begon. Ik heb eraan gedacht om dat op de universiteit te doen, maar daar ben ik toch te veel een doe-mens voor. In mijn vrijwilligerswerk bij stichting AAP vond ik een goede combinatie: ik werk met de dieren, maar lees er ook veel over.” Elders is niet de enige die na zijn pensioen, nog iets nieuws wil leren. Rieke Lont: “Ik had me voorgenomen na mijn pensioen heel wat anders te gaan doen. Iets waarbij ik andere mensen kon helpen en blij maken. Ik begon met het volgen van creatieve cursussen als decoreren en schilderen. Dat was iets wat ik al veel eerder had willen doen, maar waar ik tijdens mijn werkzame leven niet aan toe kwam. Via het Netwerk van Organisaties van Oudere Migranten (NOOM) werd ik kort daarna gevraagd creativiteitsbegeleider te worden van Surinaamse ouderen. Dat doe ik nu drie keer per week.”
Karlo Keersmaekers die Nederlandse les geeft aan anderstaligen, ziet dat ook als een verbreding van zijn eigen kennis. ”Voor mij zijn die gesprekken een enorme verrijking: ik leer meer over andere culturen, leer nieuwe mensen kennen en kan iets voor hen betekenen. sinds kort heb ik afgesproken dat we naast Nederlands ook Frans spreken met elkaar. Zo leer ik beter Frans spreken en zij Nederlands. Op die manier is de relatie gelijkwaardiger: ik leer jou wat, jij leert mij wat.”
Je eigen leven verbeteren door dat van een ander te verbeteren
“Vrijwilligerswerk verhoogt de kwaliteit van je eigen leven”, stelt Jan Arts zelfs nog wat stelliger. Arts kwam een buurtgenoot op het spoor die wel wat hulp kon gebruiken bij het doen van de boodschappen. Nu helpt hij regelmatig met het tillen van zware supermarkttassen. “In principe ben ik er voor de boodschappen, maar het contact dat je legt is extra leuk. Het is echter niet zo dat ik vind dat iedere gepensioneerde verplicht is om hulpvragen in zijn buurt op te pakken, maar ik denk wel dat het voor de meeste mensen goed is. Vrijwilligerswerk verhoogt de kwaliteit van je leven. Je moet je verdiepen in de ander en ontwikkelt daardoor nieuwe gebieden binnen jezelf. In de natuur werkt het zo dat diversiteit voor kwaliteit zorgt. Ik geloof dat dat voor mensen ook geldt. Vrijwilligerswerk is een verdieping van je mens-zijn. Ik geniet bijvoorbeeld van op mijzelf zijn en lange wandeltochten maken, maar het contact dat ik met andere mensen maak geeft een extra dimensie aan mijn leven.”
“Ik ervaar vrijwilligerswerk ook als zinvol”, geeft Ton van de Ven aan, “ik wil iedereen stimuleren er mee te beginnen. Iedereen heeft wel ergens een antenne voor. Ik wilde in mijn vrije tijd wat kunnen betekenen voor mensen. Onbaatzuchtig, in tegenstelling tot mijn commerciële baan.” “Ook ik kan iedereen aanraden om vrijwilligerswerk te doen na zijn of haar pensionering”, besluit Henk Griffioen. “Met de vrijwilligers van de Tussenvoorziening gingen we laatst een weekend weg om te praten over beleid en gezellige dingen doen. We speelden het spel Weerwolven en zaten tot drie uur ’s nachts aan het kampvuur, dat had ik voor mijn pensioen nooit gedaan!”
Wat is jouw ervaring met vrijwilligerswerk? Deel je ervaring onder dit artikel of op onze Facebookpagina. Ben je zelf op zoek naar vrijwilligerswerk? Neem een kijkje in onze vrijwilligerswerk database voor vrijwilligerswerk in jouw regio.
