Door de huidige discussies over vluchtelingen vraagt Francine zich af of ze eigenlijk geïntegreerd is in Portugal.
Ben ik geïntegreerd?
De afgelopen weken hebben we via Facebook een ‘discussie’ gehad over integratie. Dit is overigens ook een van de eerste vragen die mij (ons) gevraagd wordt als je vertelt dat je al een tijdje in, in dit geval Portugal woont. Mijn antwoord is dan altijd: nee, ik ben niet geïntegreerd en integratie bestaat niet.
Integratie
De vraag is natuurlijk: wat is integratie? Dan blijkt dat daar heel veel verschillende ideeën over bestaan. Je bent niet geïntegreerd als je ‘Bom dia’ tegen de buurvrouw kan zeggen en een glaasje wijn kan bestellen, dat is zeker. Toch zijn er hier mensen die beweren dat ze dat wel zijn en dan blijkt dat ze 10 woorden Portugees kennen, maar dan wel met heel veel gebaren.
De bal ligt bij de maatschappij
Volgens Wikipedia is Integratie (sociologie), opneming van bevolkingsgroepen in de maatschappij. Mij valt op dat in deze beschrijving de bal bij de maatschappij ligt en niet andersom. De Nederlandse maatschappij moet dus moeite doen om andere bevolkingsgroepen op te nemen. Nou, daar krijgen we nu de kans voor met alle vluchtelingen die er nu al zijn en aankomen. Ook de Portugezen ‘moeten’ 6000 vluchtelingen opnemen en dat doen ze graag. Dat, terwijl ze niets hebben. Portugal staat er (economisch) net zo beroerd voor als Griekenland en er zijn honderden gezinnen die geen enkele vorm van inkomen hebben. Er bestaat hier geen bijstandsuitkering. Maar goed. In het algemeen vinden wij dat degenen die naar een ander land gaan, moeten integreren en niet andersom.
Portugal
Ik woon sinds 10 jaar in Portugal, waar we nu dus appartementen verhuren. Ik ben nu gepensioneerd, maar heb in het verleden o.a. cursussen interculturele communicatie onderwezen. Mijn conclusie was toen dat integratie voor een eerste generatie bijna niet mogelijk is en ook niet van mensen geëist kan worden. Als Nederlanders roepen dat zij ‘altijd’ integreren en dat anderen dat dan ook maar moeten doen, dan is dat gewoon niet waar, blijkt. Wél is er een groot verschil tussen jongeren die nog moeten/willen werken voor de kost en ouderen die een pensioen hebben. De laatste groep spreekt in de meeste gevallen geen of slecht Portugees en hebben geen Portugese vrienden. Geen sprake van integratie. Integendeel. Bij een vergadering onlangs met een Portugese instantie (er was voor een tolk gezorgd) vond men dat de vergadering volgens de Nederlandse normen moest verlopen en werd dat door sommigen onder ons op een botte manier duidelijk gemaakt. Arrogant en schaamteloos. En dat is niet de eerste keer dat ik mee gemaakt heb hoe onhebbelijk Nederlanders kunnen worden in situaties in het buitenland. Uiteraard geldt dat niet voor iedereen.
Respect voor cultuur
Ben ik geïntegreerd? Nee, ik denk het niet. Ik heb weliswaar Portugese vrienden en ik spreek de taal redelijk, maar integratie vraagt om hele andere dingen.
Wat dan wel? Ik pas me aan. Ik heb respect voor de Portugese cultuur en ik spreek de taal redelijk, maar ik blijf altijd Nederlander en dat is goed. En praten in je moederstaal blijft altijd gemakkelijker dan in welke andere taal dan ook, dus heb je ook eerder Nederlandse vrienden dan Portugese vrienden. Je uit je nu eenmaal gemakkelijker in je moederstaal.
