Ik weet het, herinneringen zijn onbetrouwbaar; het zijn geen video-opnames. Emoties bijvoorbeeld kleuren details. Toch koester ik warme, bijna romantische herinneringen aan de treinreizen van vroeger.
Het ritmische gehobbel op de rails, de rammelende koffiekar, de kranten, het zachte geroezemoes van medepassagiers. Treinreizen was een beleving, een soort voorprogramma van je bestemming.
Ik ben opgegroeid met de trein. Vanaf het moment dat ik op mezelf ging wonen, reis ik met de NS. Van mijn ouderlijk huis naar Arnhem waar ik studeerde. Later reisde ik elk weekend vanuit Amsterdam naar mijn ouders in de provincie. Naar mijn zusje in Groningen, naar mijn vriendin in Maastricht en naar geliefden door het hele land. Alles met de trein.
Het gele spoorboekje; taai, maar betrouwbaar
Thuis op de boekenplank lag het gele spoorboekje; taai maar betrouwbaar. Je kocht een kaartje aan het loket. O.k., vaak stond je ongeduldig in de rij want altijd was er iemand voor je die vroeg om een ingewikkeld reisadvies, terwijl jij nog precies drie minuten had om de trein te halen.
In de trein kwam de conducteur langs met zijn kniptang, hij vroeg waar de reis naar toe ging en vertelde dan waar je moest overstappen. Treinen waren zelden te laat, nóóit viel een trein uit vanwege personeelstekort.
Vaak maakten mensen een praatje met elkaar, deelden de krant of lazen een boek. Er kwam een koffiekar langs, met echte koffie, pennywafels en een broodje kaas.
Langzaam maar zeker verdween alles wat treinreizen bijzonder maakte
Hoe anders is mijn NS-beleving nu. Wanneer en waarom ging het toch mis en verdween langzaam maar zeker alles wat treinreizen bijzonder maakte. Eerst verdween het personeel uit de trein, toen verdween de koffie, de stilte, het gevoel van veiligheid. Vertragingen werden normaal, de overlast ook.
Onlangs overwoog ik serieus om een dag eerder naar Schiphol te gaan. Vanwege de NS, want je weet het nooit: bladeren, wind, stroomstoring, bevers, kortom ‘omstandigheden’. Ik wil mijn vlucht niet missen natuurlijk.
En dan, bovenop dit alles, stijgt de prijs van een treinkaartje met 8,7%. We accepteren dat toiletten buiten gebruik zijn, dat we geen plek hebben om te zitten, dat treinen zomaar worden geschrapt. Dat er niemand is om vragen aan te stellen, laat staan om problemen op te lossen. Schandalig. Méér betalen, voor mínder service.
Stel je voor dat je in een restaurant een 3-gangen menu hebt besteld. Voorgerecht? Komt te laat. ‘Onze kok is ziek’ Hoofdgerecht? Moet je zelf in de keuken ophalen. ‘bediening is uitgevallen’ Dessert? Onzeker. ‘Het koffieapparaat is kapot’. Rekening? 8,7% hoger. ‘We moesten extra personeel inhuren voor de chaos’. Dat zou toch niemand pikken?
Hoe zuur ik ook ben over de recente NS stakingen, ik zie wel dat beide partijen bijdragen aan de basis van de staking: de vakbonden eisen loonsverhoging en betere voorwaarden en de NS biedt te weinig en waarschuwt voor veel hinder bij acties.
Vooralsnog neem ik mijn ‘verlies’ en accepteer ik de onzekere reissituatie. Ik heb nog steeds mijn NS Flex abonnement en natuurlijk begrijp ik dat het lastig is om een groot systeem als de NS draaiende te houden. Maar ik verlang naar een betrouwbare reisorganisatie.
Kaartjes duurder, soit, maar dan ook meer service.
