Terwijl ik nietsvermoedend uit de douche stap, hoor ik in het NOS journaal ‘er ontwikkelt zich in
Nederland een gezondheidsramp in slow motion; o.a. veroorzaakt door te weinig bewegen en
overgewicht’.
Ik voel me aangesproken, want ben schuldig aan beide aspecten. Mijn lievelingseten is patat of friet zo je wilt. Over het woord bestaan interessante stellingen, maar mij is het om het even. Ik ben er dol op.
Na een tijdje buitenland, is het eerste wat ik bestel: een puntzak patat met mayo bij Vleminckx. Niet gezond maar nergens zo lekker als hier.
In Italië vind ik de friet te slap, in Spanje te vet, in België te dik, in Roemenië is de mayo niet lekker. Mijn onmatige liefde voor patat met mayo (800 kcal.) heeft te maken met het Proust effect. Zo heb ik
me laten vertellen.
De Franse romanschrijver Marcel Proust beschrijft dit effect in ‘A la recherche du temps perdu’ (wie herinnert zich dit boek niet van de boekenlijst op de Middelbare school?). Tijdens het eten van een Madeleine, poppen onverwachts jeugdherinneringen in hem op, veroorzaakt door de geur en smaak van het heerlijke cakeje: het Proust effect!
Mijn eerste patatherinneringen gaan terug naar mijn kindertijd
Mijn eerste patatherinneringen gaan inderdaad terug naar mijn kindertijd. Mijn moeder was de
keukenkoningin, maar mijn vader bakte de lekkerste patat. ‘Bak jij vandaag patat, pappie; jij maakt
de allerlekkerste’ fleemden we.
Dan trok ie de keuken in, schilde de grootste aardappels en sneed ze met precisie in gelijke repen. Verse olie in de pan, patatten half gaar bakken, uit de olie in het vergiet uit laten rusten, dan voor de tweede keer bakken tot goudbruin, zout erover en fritessaus uit een emmertje.
Die kleine-huis-op-de-prairie sfeer: mijn vader in de keuken, mijn zusjes en ik die uit één kom patat
aten, de geur van verse aardappel, beetje zoet, beetje zout, is hartverwarmend. Toen wij ouder
werden verdween die sfeer; het leven bleek hele andere plannen met ons te hebben. Maar het is
niet een gek idee dat mijn liefde voor friet verbonden is met de zoete herinnering aan mijn vader en
zusjes.
Hoe dan ook, het NOS bericht vraagt om actie. Géén patat met vette mayonaise meer? Ik ken mezelf;
dit is een onmogelijke opdracht. Vanaf mijn zevende is friet mijn favoriet, dan kan ik dit op mijn
zeventigste toch niet cancelen!
Volgens expert gezond-eten Teun van de Keuken, is onze zucht naar vet een feit. Dus, ‘als je het eet, niet te vaak maar wel met ultiem genot’. Een echte fijnproever ben ik niet. Ik bedoel, ik herken al die verschillende kruiden in een groene curry bijvoorbeeld niet; het smaakt gewoon lekker.
Friet is simpel en voor mij is het het leven zelf: vandaag heb ik zin in mijn little black dress, morgen is mijn oude spijkerbroek mijn lieveling. De ene dag dek je de tafel smaakvol met linnen en zilver, de volgende dag zit je met je bord op schoot. Soms val je op die man in strak Cavallaro pak en een enkele keer is een slordige jogging broek onweerstaanbaar: Yin en Yang, zwart en wit, harmonie, balans ….
De ouderwetse cafetaria werd frietboutique
Friet bestaat al eeuwen en is nog altijd ‘hip’; in de loop van de tijd, regelmatig opgepimpt natuurlijk.
De ouderwetse cafetaria werd frietboutique. Wie voor gezond gaat, bestelt friet van zoete aardappel
en wie op chique wil strooit truffel over z’n friet.
Verder kun je kiezen uit: Vlaamse friet, French fries, kreukelfriet, de kapsalon, friet pulled chicken en weet ik wat nog meer. Mijn laatste ontdekking? high friet is de nieuwe high tea!
Zelf ben ik old school en eet enkel ‘klassieke’ friet met mayo. Ik weet niet of ik mijn guilty pleasure
geheel kan afzweren. Of het moet dit nog alarmerender NOS bericht zijn dat mij over de streep trekt:
‘Frietje wordt vet duur door slechte aardappeloogsten ……’
Ik ga gewoon minder naar de NOS luisteren.