Column: zorg

Column: zorg

Ik leg oude kranten op de vloer. Ik ga mijn boekenkast een schilderbeurt geven, want er zijn veel plekjes beschadigd. Het is een massief eiken kast, die mijn vader heeft gekocht bij de fabriek waar hij werkte. Hij zou dit jaar 100 jaar zijn geworden en heeft de kast gekocht vlak voor zijn pensionering, ruim 36 jaar geleden. De kast heeft voor mij emotionele waarde en staat mooi in ons chalet. Ivoorwit in plaats van donkerbruin en er staat van alles in, maar nauwelijks boeken. Op een van de kranten staat: “Spannende dag voor lokale politici”. De krant van de dag van de gemeenteraadsverkiezingen. Ik heb daar destijds ook aandacht aan besteed in mijn column. De oud-collega waar ik over schreef (die een raadsvergadering vergeleek met een avondje cabaret), is geïnstalleerd als wethouder. In zijn portefeuille onder meer ‘Zorg’.

Zorg, ons nationale zorgenkindje. Wie ouderenzorg nodig heeft, is nog niet jarig. Er zijn voorzieningen, maar vindt ze maar eens. Het ene moet je regelen met de wijkverpleegkundige, voor andere zaken moet je bij de gemeente of de zorgverzekeraar zijn. Maar als je eigenlijk naar een verpleeghuis moet, regelt de overheid 24-uurs zorg thuis. Wijkverpleegster, overheid, zorgverzekeraar, gemeente, kan je het nog volgen? Er is hulp voor iedereen, maar het is zoeken geblazen. Heb je de juiste ingang gevonden, dan loop je weer tegen patiëntenstops of (jaren)lange wachtlijsten aan…

Wonen-met-zorg-binnen-handbereik is ook een groot probleem sinds het verzorgingshuis is opgedoekt. Er is een enorm gat op de woningmarkt voor ouderen. Aan de ene kant heb je het eigen huis/seniorenwoning, aan de ander kant het verpleeghuis. Meer smaken zijn er niet. Wie oud is, moet dus thuis blijven wonen. Pas als het écht niet meer kan (meestal voor dementie) komt het verpleeghuis in beeld. Er zijn soms tussenoplossingen voor zorg en begeleiding voorhanden, maar lang niet overal en bijna niet voor mensen met alleen AOW of een minimaal pensioen.

Zorg. Mijn vrouw en ik hebben gelukkig geen zorg nodig. Maar T (een buurtje van 80 jaar) wel. Ze is diabeet en al diverse keren met een hyper in het ziekenhuis opgenomen. Ze heeft gezocht naar woonruimte met zorgmogelijkheden. Het is voor haar niet betaalbaar. Bij haar laatste ziekenhuisopname is geregeld dat er nu 3 of 4 keer per dag iemand langskomt voor haar medicatie.

Zorgenkindjes zijn ook mijn buren, 80 en 90 jaar oud. De buurman is dement, zijn vrouw is een zwak tenger vrouwtje. Thuiszorg reikt alleen medicatie aan. Thuishulp hebben ze de deur uitgewerkt en mantelzorgers en vrienden haakten een voor een af. Ze zijn echt samen alleen. Ze hebben één zoon, maar die woont aan de andere kant van Nederland. Toen mijn buurvrouw in het ziekenhuis opgenomen werd, bleek dat zelfstandig wonen voor hen niet meer mogelijk was. Op initiatief van de zoon zijn alle instanties om de tafel gekomen en is er gezocht naar een oplossing. Die is gevonden op een halfuurtje rijden van de woonplaats van de zoon. Ze wonen daar nu samen op een kamer. In onze regio zouden ze na zoveel jaren huwelijk uit elkaar zijn gehaald. Geen plek voor 2 mensen die verschillende types zorg nodig hebben. Schrijnend.

Ik ga ze missen. Iedere dag vertelde hij dat het zo fijn was dat ze, of op de galerij, of op het balkon, in de zon konden zitten en dat als ze daar geen zin in hadden, ze aan de andere kant van het uitzicht konden genieten. En als ik hem een poosje later zag, kreeg ik een herhaling voorgeschoteld.

Dementie. Ik ben onlangs naar de tragikomische voorstelling Ma in ons Cultuurhuis geweest en heb daarna in een adem ook het boek van Hugo Borst uitgelezen. Zorg met een glimlach en een traan. Ik pink een traantje weg als ik lees dat zijn moeder zegt dat hij haar maar beter haar kop in kan slaan. Ik denk dan weer aan mijn vader. Heel vaak heeft hij mij gevraagd om hem te helpen. Mijn vader was niet dement, maar na zijn pensionering manisch depressief. Hij wilde niet meer leven. Als ik reageerde (net als Hugo) met: “dat kan en mag ik niet, dan ga ik naar de gevangenis“, keek hij mij alleen maar verdrietig aan. Het was fijn dat hij zich zo naar mij durfde te uitten. Dat gebeurt alleen bij mensen die het ‘meest nabij staan’. Maar, mijn hemel, wat deed het pijn. Na een bezoek aan hem ging ik altijd eerst naar het nabije strand om daar minimaal een uur te wandelen. Mijn hoofd leeg maken.

Zorg. Ik heb bewondering voor alle werkers in de zorg. Ik wil hen hier graag een enorme pluim voor geven. En ook een pluim voor Hugo Borst en Carin Gaemers die met hun manifest de ouderenzorg aan de kaak hebben gesteld. Hun manifest heeft naast 108.700 steunbetuigingen, ook de unanieme steun van de Tweede Kamer gekregen. Maar verbetering gaat traag. Zal het anders zijn over pak weg een jaar of 5?

Moraal van dit zorgwekkende verhaal: geniet iedere dag van het leven en van al het moois om je heen.

Pluk de dag (en laat ook wat hangen voor morgen).

Wim