Dit kunnen we leren van de oudste mensen ter wereld

Dit kunnen we leren van de oudste mensen ter wereld

Wist je dat er plekken op de wereld zijn waar mensen tien keer zo vaak honderd jaar worden als de inwoners van de Verenigde Staten? Het zijn de zogenaamde “blue zones” van onze wereld. Hoewel de bewoners van de verschillende gebieden op het eerste gezicht ernstig van elkaar lijken te verschillen, delen ze negen karaktereigenschappen met elkaar. Negen eigenschappen die de sleutel vormen voor een gezond leven, zo blijkt. Want onderzoek toont aan dat als je een jaar leeft zoals de mensen uit de “blauwe zones” je gemiddeld drie jaar langer leeft en dat ze veel minder vaak bij de dokter zaten. Waar op de wereld worden mensen het oudste? En belangrijker: wat kunnen we van hen leren? Je leest het in dit artikel.

Waar leven mensen het langst

Het idee voor het “blauwe zone”-onderzoek ontstond in 2004. Dan Buettner vormt een team samen met National Geographic en een aantal onderzoekers naar levensduur. Hun doel is om in kaart te brengen waar op de wereld mensen langer leven dan elders. Als het onderzoek is afgerond komen ze tot de conclusie dat er vijf plaatsen zijn waar mensen gemiddeld tien keer zo vaak een leeftijd van honderd jaar bereiken. In vergelijking met de levensduur van een Amerikaan. Geboeid door de resultaten besluit het team om met onderzoekers die vijf locaties nader te bestuderen. Welke levensstijl eigenschappen dragen bij aan de levensduur van de inwoners van de blauwe zone? En wat blijkt? Er zijn negen eigenschappen die in alle vijf de gebieden terugkeren. De zogenaamde “negen karakteristieken van kracht” zouden volgens de onderzoekers de sleutel tot een langer leven kunnen zijn. In een vervolgonderzoek in 2009 wordt deze theorie getest en blijkt inderdaad dat mensen die een jaar lang volgens deze negen richtlijnen leven bijna drie jaar langer leven en minder naar de dokter gaan.

De vijf “blauwe” gebieden

De vijf “blauwe” gebieden die uit het onderzoek naar voren komen zijn: Ikaria (Griekenland), Loma Linda (California), Sardinië (Italië), Okinawa (Japan) en Nicoya (Costa Rica). In Ikaria leven mensen acht jaar langer dan de gemiddelde Amerikaan en hebben ze twintig procent minder last van kanker, vijftig procent minder last van hartkwalen en is er bijna geen sprake van dementie. In het Costa Ricaanse Nicoya is de kans dat iemand gezond een leeftijd van negentig bereikt twee keer zo groot als in Amerika en in Okinawa (Japan) leven vrouwen het langste van de hele wereld. En van de inwoners van Sardinië kunnen we leren om onze familie op één te zetten, omdat dit zorgt voor lagere percentages van inwoners met stress, depressieve klachten of de wens tot zelfdoding.

De 9 eigenschappen van de bewoners

We kunnen aardig wat leren van de inwoners van de blauwe zones. Dit zijn de 9 karaktereigenschappen die de bewoners in deze gebieden veelal gemeen hebben.

1. Beweeg
   Dat bewegen gezond is, weten we inmiddels allemaal. Maar wat opvalt is dat in de blauwe zones mensen niet te vinden zijn in een sportschool, maar in een omgeving die hen voortdurend stimuleert op lichamelijk gebied. De onderzoekers schrijven: “Je hoeft geen marathonloper te zijn om zo lang mogelijk van het leven te genieten. Als je regelmatig op lage intensiteit beweegt, dan lijkt het erop dat je de kansen op een hartafwijking en bepaalde kankers terugdringt.” In de Japanse stad Okinawa wordt die beweging deels gecreëerd door de sobere inrichting van de huizen. Er staat niet veel meubilair in de woningen en maaltijden worden zittend op de grond gegeten. Hierdoor blijven ook ouderen in beweging omdat ze dagelijks moeten opstaan en bukken. Dit zorgt er niet alleen voor dat ze actief blijven, maar ook dat ze blijven werken aan hun balans en dus minder vaak een gevaarlijke val maken.
2. Heb een doel
   Zorg dat je ergens voor wakker wilt worden. Elke ochtend opnieuw. Volgens de onderzoekers kan het hebben van een doel in het leven namelijk zorgen dat je levensverwachting zeven jaar toeneemt.
3. Neem pauze
   Wil je lang en gelukkig leven, dan is het verstandig om wekelijks een pauze te nemen van dat wat je doet. Het feit dat mensen in de blauwe zones langer leven is volgens de onderzoekers toe te schrijven aan het feit dat ze regelmatig een moment nemen om de stress van zich af te schudden. Doordat ze de routine doorbreken voorkomen zij chronische ontstekingen en andere stress gerelateerde ziektes. Volgens de onderzoekers zorgt de wekelijkse Sabbath in Loma Linda er bijvoorbeeld voor dat mensen minder stress ervaren en dat hun sociale netwerk wordt versterkt.
4. Eet niet tot je vol zit.
   Mensen in Japan herinneren zichzelf aan het feit te stoppen met eten als hun maag voor tachtig procent vol zit. Het verschil tussen niet hongerig meer zijn en een gevuld gevoel in je buik hebben, kan volgens de onderzoekers het verschil maken tussen het verliezen van gewicht of juist dikker worden. Daarnaast viel het de onderzoekers op dat mensen in de blauwe gebieden ’s avonds vaak geen zware maaltijd meer nuttigen. De regel lijkt te zijn: ontbijt als een koning, lunch als een prins en eet avond als een armoedzaaier.
5. Eet minder vlees
   In alle vijf de blauwe zones wordt er gemiddeld slechts vijf keer per maand vlees gegeten en dan in kleine porties. De rest van de tijd ligt de focus op planten en het eten van alle soorten bonen. In Loma Linda werd geconstateerd dat mensen die drie keer in de week bonen aten gemiddeld dertig tot veertig procent minder risico liepen op dikke darmkanker. Vrouwen in dezelfde plaats die drie tot vier keer per weken tomaten aten hadden zelfs zeventig procent minder kans op eierstokkanker.
6. Geloof
   Van de 263 ouderen die voor het onderzoek werden gesproken, waren er slechts vijf ouderen die niet tot een geloofsgemeenschap behoorden. Volgens de onderzoekers droeg het bijwonen van vier op religie gebaseerde diensten per maand bij aan een toename van de levensverwachting van vier tot veertien jaar. Het maakte daarbij niet uit van welk geloof de diensten bijgewoond werden.
7. Zet geliefden op één
   Bij bijna alle honderdjarigen in de blauwe zon stonden familie en vrienden op de eerste plaats.
8. Ga om met mensen die ook gezond leven
   Mensen die lang leven zijn geboren in een omgeving met mensen die gezond gedrag vertonen of hebben er zelf voor gekozen om zich te omringen met mensen die gezond gedrag vertonen.
9. Drink wijn
   In alle blauwe zones behalve in Loma Linda wordt alcohol gedronken. Over het algemeen dagelijks, hoewel met mate. Deze matige drinkers overleven de niet-drinkers. De truc zit volgens de onderzoekers in het drinken van één tot twee glazen per dag en dan het liefste tijdens het eten in gezelschap van anderen. Volgens de onderzoekers zou het gematigde alcohol gebruik van mannen in Sardinië bijvoorbeeld kunnen verklaren waarom zij minder stress ervaren dan gemiddeld.

Extra tips voor een gezond en lang leven