Zelf zit hij nog in de ‘transitieperiode’, zoals Johan van der Kooij (66) uit Utrecht het noemt. Daarmee doelt hij op de overgang van zijn werkende leven naar pensioen. Hij vond in coaching voor gepensioneerden zijn roeping. “Ik ben ervan overtuigd dat wij ons als pensionado’s ook nog ontwikkelen.”
Dat ontwikkelen, dat was het eerste wat hij ging doen toen hij met pensioen ging. Hij werkte voor een theatermaker in Utrecht, maar dat werk hield vorig jaar op. “Alles kwam samen. Ga ik nog werk zoeken als 65-jarige? Daar zit niemand toch meer op te wachten.”
Verlangen naar verdieping
Het gaf hem tijd en ruimte om met zichzelf aan de slag te gaan. “Ik kwam erachter dat ik verlang naar verbinding, om me in anderen te verdiepen.” Dat leidde ertoe dat hij zich is gaan inlezen in zijn eigen levensfase. “Ik heb ongelofelijk veel gelezen. Het blijkt dat we er in relatief korte tijd 15 tot 20 extra gezonde levensjaren bij hebben gekregen. Dat is een enorm aantal jaren.”
Het pensioen heeft daardoor een andere lading gekregen, maar dat merkt hij nog niet in de maatschappij. “Het lijkt alsof in de samenleving de gedachte heerst: je werkt, dan ga je met pensioen en dan is het klaar. Dan mag je genieten. Maar zo is het niet meer. Hoe kunnen we die periode meer gaan includeren in ons leven? En hoe mooi is het als ik op één of andere manier kan bijdragen aan die verdieping en transitie?”
Coaching over jouw leven
Coaching had hij al eerder gedaan. “Ik kreeg een midlifecrisis en besloot toen het roer om te gooien. Ik deed een opleiding transpersoonlijke psychotherapie en ging daarmee een aantal jaar coachen en trainen.”
Toch is coaching voor gepensioneerden heel anders dan wat hij gewend was. “Coaching richt zich op het verbeteren van iets. Zo heb ik een tijd presentatietrainingen gegeven, dan heb je het over een vaardigheid verbeteren. Dat heeft allemaal met werk te maken. Maar in deze levensfase gaat het over jouw leven. Je mag nog van alles. Dan begeef je je op het terrein van het hart en de ziel.”
Reflectie is een essentieel onderdeel, vertelt Johan. “Het is goed om terug te kijken naar je eigen leven. Wat heb je gedaan? Zijn er nog dingen die je niet hebt afgerond, zijn er dingen blijven liggen? Heb je nog een diep verlangen, een reis misschien, of nog iets leren?” Via coachingsgesprekken probeert Johan daar te komen.
Leven in beeld
Zelf schreef hij zijn levensverhaal. Eerst in een blog, later uitgebreider. Hij plaatste vervolgens zijn leeftijden in tijdsgewrichten. Zo was hij puber in de jaren ’60 en adolescent in de jaren ‘70. “Die decennia hebben me gevormd. Ook kwam ik erachter dat de jaren ’80 een heel grijze tijd was voor me. Geen fijne periode. Op die manier heb ik mijn leven in beeld gebracht.”
Zo’n verhaal geeft je inzicht in wat je wel en niet is bijgebleven. “Je ziet wat je aanspreekt, wat je je herinnert. Dat geeft informatie over je kwaliteiten en vaardigheden.” Johan kwam erachter dat hij grote sensitiveitskwaliteiten heeft. Daar moest hij dus nog iets mee.
Hetzelfde wil hij doen met anderen die zich in de transitie bevinden. Hij wil ze helpen te ontdekken wat ze écht drijft. Dat deed hij bijvoorbeeld al met Titi, haar man overleed enige tijd voorafgaand aan haar pensioen. Samen met Johan zette ze op een rijtje hoe haar leven was gegaan en waar haar drijfveren liggen.
Moeilijk om hulp te vragen?
Met de gesprekken loopt het nog niet echt storm, vertelt Johan. “Ik heb wel hier en daar aangeklopt en enthousiaste reacties gekregen, maar geen concrete opdrachten of aanvragen. Zou iedereen de transitie zelfstandig invullen en zijn ze daar happy mee? Of vinden mensen het moeilijk om daar hulp bij te vragen?”
Zijn levensgeluk is er in ieder geval niet van afhankelijk. “Ik sta niet in werkstand, ik ben niet financieel afhankelijk. Ik heb ook de rust om op mijn eigen manier en tempo mijn tijd in te vullen.” Bovendien is Johan druk genoeg. “Elke dag is wel weer gevuld met koken, tuinieren, sporten, huishoudelijke dingen, yoga. Dat verrast me eigenlijk wel.”
Boek schrijven
Ook is Johan nog bezig met schrijven. Het moet een boekje worden over de transitie, met allerlei oefeningen en inzichten voor mensen die ook in de transitie zijn. Meer weten over de coaching van Johan? Op zijn website www.johanvanderkooij.nl lees je alles over zijn werkwijze.
