Je sociale netwerk na je pensionering

Je sociale netwerk na je pensionering

Als het over met pensioen gaan wordt gesproken, dan gaat het vaak over de financiële gevolgen van die keuze. Heb je voldoende pensioen opgebouwd? Moet je zuiniger gaan leven? Of wil je misschien een aantal uur in de week blijven werken? Met pensioen gaan is echter niet uitsluitend een financiële stap. Bij pensioencursussen wordt die kant zelfs veel minder besproken dan de emotionele effecten van met pensioen gaan. Want hoe ga je a die uren vullen die je opeens niet meer op je werk doorbrengt? En zijn jouw partner en jij wel voorbereid om opeens zoveel tijd met elkaar door te brengen? En is je sociale vangnet buiten werk om wel groot genoeg? Het zijn allemaal vragen om over na te denken als je met pensioen gaat. In dit artikel lees je meer over de emotionele kant van met pensioen gaan en dan met name over hoe je jouw sociale netwerk ook bloeiend houdt als je opeens geen collega’s meer hebt.

Het is een vreemde gewaarwording als je met pensioen gaat; alle uren die je eerst op kantoor doorbracht, ben je nu opeens thuis. Dat betekent een kleine aardverschuiving op sociaal gebied. Want waar je eerst bij de koffieautomaat je hart kon luchten als er iets in de/jouw wereld gebeurde, sta je nu alleen thuis je kopje koffie te zetten. En waar je eerst veertig uur per week tegenover je collega zat, zit je nu veertig uur tegenover je partner met wie je alleen tijdens de schaarse vakanties zoveel tijd doorbracht. En waar je eerst het gevoel had je vrienden nooit te kunnen zien door jullie drukke werklevens, blijkt nu dat er te veel tijd is om met alleen dat beperkte groepje vrienden door te brengen. Kortom: doordat het sociale netwerk dat je op werk had wegvalt, komt er meer druk te staan op je huidige sociale netwerk in de privé-sferen. Althans als je niets doet om dat te voorkomen. Je hoeft tenslotte niet alle uren die je niet-werkt op de bank thuis door te brengen en ook het contact met collega’s en klanten hoeft niet perse verloren te gaan.

Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat participeren in de maatschappij een positief effect heeft op je welzijn. Zo heeft het doen van vrijwilligerswerk bijvoorbeeld een positieve gevolgen voor je levensvoldoening, je welbehagen, geluk en gezondheid. Het hebben van sociaal contact is dus niet te onderschatten, net zoals het wegvallen van sociale contacten doordat je met pensioen gaat. Daarom is het verstandig om al voordat je met pensioen gaat te kijken naar hoe je deze nieuwe levensfase op sociaal gebied wil invullen. Dat kan bijvoorbeeld door je formele netwerk uit te breiden door je aan te sluiten bij een sportvereniging, hobbyclub of je handen uit de mouwen te steken bij het goede doel wat je steunt. Of door nieuwe vrienden (informeel netwerk) uit te breiden. Iets waar alle verenigingen en clubjes een perfecte ontmoetingsplaats voor vormen. In dit artikel een aantal suggesties voor hoe en met name waar jij je informele en sociale netwerk bloeiend kan houden.

Vrijwilligerswerk na je pensionering

Hoewel werk natuurlijk een inkomstenbron is, moet je niet onderschatten dat werk voor heel veel mensen ook een stukje voldoening is. Werk is een manier om betrokken te zijn bij de maatschappij en je te blijven ontwikkelen. Stoppen met werken hoeft echter niet te betekenen dat ook dit stukje voldoening en ontwikkeling wegvalt. Een manier om dit bijvoorbeeld te vinden is door vrijwilligerswerk te doen. Dat kan in dezelfde sector zijn waarin je werkzaam was, als je bijvoorbeeld altijd in de financiën hebt gezeten dan kun je die kennis nu wellicht inzetten als penningmeester van een stichting. Maar je kan natuurlijk ook kiezen om een totaal andere weg in te slaan en juist nieuwe kanten van jezelf te ontwikkelen waar je tijdens je werkende leven geen tijd voor had.

Meer tijd voor hobby’s

Je hebt vast weleens op je werk gezeten en gedacht: had ik vandaag maar lekker kunnen…. Misschien zag je het zonnetje en wilde je gaan vissen, verlangde je naar een lekkere boswandeling of lonkte een dag om met je boek op de bank te zitten. Waar je ook van droomde die dag op je werk, na je pensionering heb je er de vrije tijd voor. Alle hobby’s waar je te weinig tijd voor had heb je nu opeens tijd voor. Je kunt je hobby natuurlijk alleen gaan uitvoeren, maar omdat je er na je pensionering een deel van je sociale netwerk wegvalt kun je ook actief naar mensen die jouw hobby delen. Wellicht denk je nu: maar ik kan toch moeilijk samen met iemand op de bank een boek lezen? Dat wordt inderdaad ingewikkeld, maar je kunt je wel aansluiten bij een boekenclub. Zo heb je één keer in de zoveel tijd contact met gelijkgestemden. Daarnaast is het ook aan te raden om eventueel extra hobby’s te zoeken. Want als je opeens veertig uur extra thuis komt te zitten, dan gaat elke dag een boek lezen misschien wel vervelen. Een beetje afwisseling tussen je hobby’s houdt het leuk.

Blijven werken na je pensioen

Misschien moet je er niet aan denken als je net de deur bij je oude werkgever achter je dicht hebt getrokken, maar één van de manieren waarop sommige gepensioneerden proberen te voorkomen dat ze na hun pensionering in een zwart gat vallen is door te blijven werken. Voor sommige gepensioneerden is dat niet weggelegd omdat ze bij de gedachte aan werken na de pensionering meteen denken: maar ik ben juist met pensioen om te stoppen met werken! Maar voor een deel van de 65-plussers is het een mooie manier om contact buitenshuis te onderhouden. Het gaat hierbij om contacten met zowel klanten als collega’s. Dat geeft ze het gevoel betrokken te blijven bij de maatschappij en de ontwikkelingen die daarbinnen plaatsvinden. Er zijn 65-plussers die voor een aantal uur in de week in dienst blijven bij hun oude werkgever (bijvoorbeeld om kennis over te dragen op de nieuwe/jongere generatie werknemers), maar er zijn ook speciale uitzendbureaus voor gepensioneerden. Daar kun je voor een paar uur in de week betaald werk vinden. Zowel in de sector waarin je werkzaam geweest bent, als in een totaal nieuwe sector. Door te blijven werken na je pensionering raak je niet je sociale momentjes bij de koffieautomaat kwijt, heb je een motivatie om de deur uit te gaan en verdien je tegelijkertijd ook nog een lek zakcentje dat je kan spenderen tijdens je pensioen. Bijvoorbeeld om die lang gedroomde reis te maken.

Balans zoeken in je nieuwe sociale leven

Er zijn talloze manieren om je sociale netwerk na je pensioen bloeiend te houden. Je kunt daarvoor een verkenningsrondje maken langs de verschillende vrijetijdsopties of je huidige activiteiten verder uitbreiden. Als je bijvoorbeeld één keer in de week naar de tennis ging, waarom zou je dat na je pensioen niet een keertje vaker doen? En als je altijd al vrijwilligerswerk wilde doen, dan is dit de kans om die droom daadwerkelijk tot uitvoer te brengen. Het is het makkelijkste om een lijstje te maken van de dingen die je al doet en de zaken die je graag zou willen doen. Welke dingen die je al doet zou je meer willen doen? En voor welke nieuwe dingen heb je energie? En hoeveel tijd kosten al die zaken opgeteld? Heb je elke dag iets om voor uit bed te komen? Wat voor veel gepensioneerden erg prettig werkt is om toch vast te houden aan een zeker ritme zoals je tijdens je werkweek had. Dus bijvoorbeeld vijf dagen in de week activiteiten zoals vrijwilligerswerk en twee dagen in de week echt weekend.

Bij het opnieuw vormgeven van je sociale netwerk is het belangrijk om te streven naar een mooi evenwicht tussen de activiteiten die je alleen doet en de activiteiten die je samen doet. We hebben soms de neiging naar één van beide kanten uit te schieten, maar dit werkt allebei niet bevorderlijk voor je geluk. Zo zijn er gepensioneerden die opeens al hun dagen vol plannen met sociale activiteiten na hun pensionering en die geen minuut voor zichzelf overhouden en zijn er aan de andere kant gepensioneerden die allemaal leuke hobby’s uitzoeken, maar die hobby’s allemaal in hun eentje uitvoeren. Die zitten bijvoorbeeld dagenlang in hun uppie te vissen. Je zult zelf moeten uitzoeken wat voor jou de ideale balans is. Heb je behoefte om tachtig procent van je activiteiten met anderen in te vullen en twintig procent alleen? Of ligt voor jou de verhouding op zestig versus veertig procent. Het kan ook zijn dat direct na je pensionering je behoefte anders ligt dan later in de tijd.

Als je een partner hebt dan is dit natuurlijk nog belangrijker. Het feit dat jij opeens stopt met werken is namelijk ook ingrijpend voor hem of haar. Als je vrouw bijvoorbeeld gewend was dat jij veertig uur de deur uit was terwijl zij het huishouden deed, dan staat niet alleen jouw wereld straks op zijn kop maar ook die van haar. De verhouding van samen en alleen wordt opeens helemaal omgedraaid. Maar ook als jij al met pensioen mag en je partner nog een aantal jaar moet werken, dan is jouw pensionering ingrijpend voor jullie allebei. Want die droomreis kunnen jullie voorlopig nog niet samen maken of besluit je partner eerder met pensioen te gaan zodat jullie samen jullie pensioenwensen kunnen vervullen?

Bereid je voor op je pensioen met proef-pensioendagen

Hoewel je kunt kiezen om pas na je pensionering aan de slag te gaan met het vormgeven van je nieuwe sociale leven, wordt er vaak geadviseerd dit al te doen voordat je definitief de deur op werk dichttrekt. Veel mensen kiezen er om die reden voor langzaam naar hun pensioen toe te bouwen, door gedurende een periode langzaam minder te gaan werken. Zo krijg je als debuterende gepensioneerde de kans om te wennen aan het leven zonder professioneel vangnet. Je krijgt op die manier een paar dagen in de week de kans om te kijken wat je doet als je niet meer verplicht de deur uit hoeft te gaan. Tijdens die proef-pensioendagen kun je niet alleen voelen wat deze nieuwe situatie (meer thuis zijn) met je doet, maar kun je ook zoeken naar een nieuwe invulling van je dagen. Want zo vanzelfsprekend als de invulling van je dagen voor je pensioen was, zo afhankelijk is je dag invulling nu van jouw eigen initiatief. Door al voordat je met pensioen gaat langzaam het aantal proef-pensioendagen op te bouwen, kun je stapje voor stapje wennen aan de nieuwe situatie, in plaats van dat je van de ene op de andere dag in je nieuwe leven springt.