Marie-José (75) ontdekte vier jaar geleden dat mediteren haar veel rust geeft. Ze had gewild dat ze daar eerder was achter gekomen, zodat ze toen al had kunnen beginnen met het genieten van haar pensioen.
Zestien jaar geleden belandde Marie-José met RSI in de ziektewet. Ze was toen 59 jaar en wilde eigenlijk nog lang niet stoppen met werken. “Na mijn opleiding tot sociaalpedagogisch hulpverlener heb ik een tijd als groepsleider gewerkt op een groep met moeilijk opvoedbare kinderen. Ik had veel plezier in mijn werk, maar omdat mijn eigen zoon een tijd ziek is geweest, ben ik omgeschoold tot secretaresse. Zo kon ik meer thuis zijn en hoefde ik niet altijd fulltime te werken.” Hoewel haar hart in de hulpverlening lag, werkte Marie-José jarenlang als secretaresse. Het was een tijd waarin computers opkwamen, maar niemand nog goed wist hoe je daar het beste mee kon werken. “Achteraf kun je zeggen dat we op verkeerde stoelen zaten en de tafels te hoog waren. Ik zat acht uur per dag achter de computer en kreeg RSI. Ik had veel pijn en moest stoppen met werken.”
Van pijn naar ontspanning
Door de RSI kon Marie-José lang niet altijd genieten van haar pensioen. Ze moest regelmatig rusten vanwege pijn en kon dan niet zo actief zijn als ze graag zou willen. Het kwam dan ook als geroepen toen een vriendin vier jaar geleden voorstelde om mee te gaan naar België voor een tiendaagse retraite met Vipassana meditatie. Vlak over de grens bij Maastricht dompelde Marie-José zich onder in een wereld van stilte. “Het gaat er bij deze methode over om tot jezelf te komen. Door heel stil te worden en alle ruis en impulsen buiten je te laten”, legt Marie-José uit. “Als ik bezig ben met mediteren dan voel ik de spanning als het ware wegzakken. En dat merk ik ook aan mijn spieren en gewrichten. De RSI zakt als het ware weg doordat je heel bewust ontspant.”
De drukte van alledag achter je laten is echter geen eenvoudige opgave, ontdekte Marie-José tijdens de tien dagen cursus in België. Ze is niet het type dat zich eenzaam voelt door tien dagen geen oogcontact te hebben en niet met mensen te spreken. Maar soms schieten mensen in de lach omdat ze zenuwachtig worden van de stilte. Er zijn altijd wel een paar mede-cursisten die het niet volhouden en “gillend gek worden”. Elke ochtend om 04:00 opstaan en dagelijks maar een minimale hoeveelheid eten zijn twee belangrijke elementen. “Je zit met honderd mensen op een kussen in een zaal en probeert je te focussen op maar één plek”, vertelt Marie-José terwijl ze met haar vinger vlak onder haar neus wijst. “Je voelt daar je adem en of het koud of warm is. Het is een gevoelige plek en daar probeer je met je gedachten te blijven. Je vergeet de wereld om je heen.”
Naar binnen treden
De cursus mediteren was voor Marie-José een groot succes. Het verminderde haar RSI-klachten en bracht haar een hoop rust. Twee keer per jaar gaat ze daarom terug naar België voor een cursus. “Tussen vier muren en in een mooie tuin is het natuurlijk makkelijker om te mediteren dan in het dagelijks leven”, zegt Marie-José lachend. Goed kunnen mediteren is ook vooral een kwestie van oefenen. “Niemand beseft hoeveel het oplevert om dagelijks even naar binnen te treden en de wereld om je heen los te laten. Het is heel ontspannen en daarom probeer ik elke dag even te mediteren. Ik zou willen dat ik het eerder had ontdekt. Na mijn scheiding 13 jaar geleden ben ik veel gaan wandelen. Ik was op de buitenwereld gericht en genoot van het strand, de vogels en de natuur. Maar eigenlijk liep ik letterlijk weg voor wie ik was. Ik kan nu nog steeds genieten van de natuur, maar door te mediteren kom ik steeds dichterbij mezelf en dat is nog waardevoller dan naar buiten toe te treden.”
Marie-José benadrukt dat je geen spiritueel persoon hoeft te zijn om naar België te gaan voor een tiendaagse cursus Vipassana meditatie. “Sommige mensen verdiepen zich erg in de Oosterse cultuur en Boeddha. Daar ben ik niet mee bezig: ik ben Westers en ben geen analyticus. Het mediteren helpt me, maar daarvoor hoef ik niet omringd te zijn met Boedha beelden. Als ik wiebel dan ga ik op een kussen zitten om te mediteren. Ik ben niet ineens na vijf minuten rustig, maar door te mediteren kom ik wel tot een rustpunt.”
Meditatie voor iedereen
Niet iedereen heeft belangstelling voor mediteren en de positieve gevolgen die het Marie-José gebracht heeft. “Het geeft niet dat mensen liever gaan fietsen dan op retraite gaan naar België. Ik doe het mediteren voor mezelf. Toch geloof ik er wel in dat mensen van mijn leeftijd meer bezig zijn met de dood en het afsluiten van dingen. Ik wil zelf ook prettig sterven en de dingen gezegd hebben die ik wilde zeggen. Daarom is meditatie erg fijn, het brengt me in het reine met mezelf.”
De RSI-klachten van Marie-José zijn ondertussen niet meer bepalend in haar dagelijks leven. Dankzij het mediteren en een training die ze volgde in het ziekenhuis van Maastricht, staat ze weer actief in het leven. Ze leerde dat bewegen geen kwaad kan. “Ik vind ouderdom fantastisch”, vertelt Marie-José enthousiast. “Ik geniet van mijn kleinkinderen en in het dagelijks leven vind ik het een mooie uitdaging om dan eens op een matje te gaan zitten en te denken: ‘Hoe kijk ik naar de dingen? Wat overkomt me?’. Ik ben door meditatie in balans gekomen. Ik kan zelf mijn leven vormgeven en het geluk zelf vinden.”
