Sommige mensen kunnen niet wachten op hun pensioen. Bij anderen, zoals bij Elly Kwakkelstein (66), kwam het pensioen rauw op het dak. “Ik was er eigenlijk nooit mee bezig.” Haar pup Lola bracht haar zingeving.
Het was februari dit jaar toen Elly op cursus ging. Om over haar pensioen na te denken. Het was de eerste keer dat ze nadacht over haar leven ná het werk. Ze moest wel. “Mijn contract werd per 1 juni 2019 beëindigd van rechtswege, omdat ik de AOW-leeftijd had bereikt. Anders was ik waarschijnlijk wel doorgegaan met werken.”
Zingeving na pensioen
De pensioencursus ging over welke hobby’s de aankomende pensionado’s en pensionada’s verder konden ontwikkelen. “Hoe kan ik in godsnaam zin geven aan het leven? Ik kon alleen maar bedenken: dingen gaan doen.” Want dat was ze gewend. Al sinds haar zestiende was Elly namelijk gewend om te werken. Ze werkte bij de vakbond en later in de pensioensector. De laatste acht jaar als uitvoerend bestuurder, waarbij ze onder andere pensioenadvies gaf aan beleidsmakers. “Het werk was wel mijn leven. Ik was veel onderweg en altijd laat thuis.”
Toch weer bestuurswerk
Hoewel ze dagelijks inhoudelijk bezig was met pensioenen, was ze nooit bezig geweest met haar eigen pensioen, de beleving ervan. Dus toen haar werk ineens wegviel, schoot ze terug in wat ze kende: zoveel mogelijk doen. “Ik begon met vrijwilligerswerk. Eerst een bestuursfunctie, want dat kende ik. Maar toen hadden ze het over de missie, visie en dat soort dingen, dat wilde ik echt niet meer. Ik heb een tijdje taalcursussen gegeven aan anderstaligen, maar ook dat gaf geen voldoening. Ik dacht: ik zit nu dingen na te jagen om zinvol bezig te zijn. Maar is dit wel wat ík wil?”
Een puppy als dagbesteding
In augustus, een paar maanden nadat ze met pensioen was gegaan, kwam het antwoord: er was een nestje pups geboren waar ze er één uit mocht hebben. Daar had ze zich in februari, vlak na de pensioencursus, voor opgegeven. Een pup, dát is pas een dagbesteding. Samen met haar zus koos ze Lola uit een nestje van elf golden retrievers. Ze had gevraagd om een rustig teefje. “Ik ben natuurlijk geen twintig meer.” Maar rustig is het niet meer geweest in huis sinds Lola er is. Dat was wennen voor Elly. “Sinds de kinderen uit huis zijn heb ik alleen gewoond. Dat is al meer dan twintig jaar.” In het begin leek het ook even te veel. Een pup zindelijk maken is een enorme taak. Helemaal als je op elf hoog woont, zoals Elly, en je écht elke keer met de hond naar buiten moet.
‘Ik trek dit niet’
Dat was in het begin wel veertien keer per dag. “De eerste weken dacht ik: ik ga dit niet volhouden. Ik heb geregeld met m’n jas over m’n pyjama om vier uur ’s nachts de hond uitgelaten. Of dan had ik eindelijk een ononderbroken nacht, kwam ze me ’s ochtends vroeg wakker maken. Ik dacht: dit trek ik niet.” Na zes weken was ze behoorlijk zindelijk. Maar daar blijft het niet bij. “Een pup is heel intensief. Hoe meer je erin investeert, hoe meer het oplevert.” Ook zorgt Lola voor een duidelijke dagplanning: wandelen, eten, spelen, wandelen, eten, rusten, wandelen, eten, rusten. “Mijn dagindeling wordt volledig bepaald door Lola.”
Sociaal contact
Gelukkig hoeft ze niet ver te lopen voor een mooie wandeling. Het Noorderpark ligt pal naast haar appartement in Utrecht Overvecht. “Ik moet heel vaak naar buiten. En ik ben ook veel aan het praten, soms wel drie kwartier met allemaal verschillende mensen. Dat is gewoon wel bijzonder.” Het blijkt voor Elly de oplossing te zijn voor de ruimte die is ontstaan sinds ze met pensioen ging. “Het is supergezellig.” Of ze dat ooit had verwacht, als je het haar vijf jaar geleden had gevraagd? “Nee, nooit. Ik dacht überhaupt nooit aan m’n pensioen. Ik dacht hooguit dat ik in allemaal besturen zou zitten. Maar ik had nooit gedacht dat ik zo veel geduld zou hebben met een pup.” De pensionada heeft dan ook een heel andere kant van zichzelf leren kennen. “Ik deed alles altijd snel. Snel even dit, snel even dat. Voor een pup moet je de tijd nemen, je moet haar de hemel in belonen met snoepjes en lovende woorden.”
Het kriebelt nog
Haar werk mist ze nog steeds. Althans, het inhoudelijke. “Niet de hectiek van vergaderingen en in de file staan. Maar ik volg de discussies over het nieuwe pensioenstelsel, het gedoe met de kortingen. Dan kriebelt het nog wel.” Als ze niet verplicht met pensioen moest, had ze het waarschijnlijk niet gedaan. “Maar of je het nu leuk vindt of niet, je krijgt meer ruimte en tijd. Daarmee ontstaat de noodzaak om te reflecteren op jezelf en wat belangrijk voor je is. Het brengt je als mens ook weer iets anders. Je hoeft niet meer te rennen in de hele race, wat het leven is. Dus als ik nu terugkijk, dan had ik mezelf er misschien tekort mee gedaan als ik niet met pensioen was gegaan.”
