In Nederland passen grootouders relatief veel op. Uit onderzoek blijkt dat oppassen op de kleinkinderen een investering te zijn voor later. Pas jij op de kleinkinderen?
Op de kleinkinderen passen; een investering voor later?
De oppasopa’s en oma’s in Nederland krijgen het vanaf 2016 weer een stuk rustiger als het aan het kabinet ligt. In het nieuwe jaar gaat de kinderopvangtoeslag omhoog, waardoor gezinnen met twee kinderen in de opvang, er gemiddeld zo’n honderd euro per maand op vooruit gaan.Hiermee wordt het financiële argument om opa’s en oma’s te verkiezen boven de professionele kinderopvang, voor een groot deel teniet gedaan. De verhoging van de kinderopvangtoeslag kost de overheid zo’n 290 miljoen euro per jaar, maar levert ongeveer 6000 nieuwe banen op in de kinderopvang.
Vertrouwen in kinderopvang
Maar er speelt meer dan alleen geld. Of ouders hun kinderen liever naar opa en oma brengen of naar de kinderopvang, hangt af van het vertrouwen dat zij in de kinderopvang hebben. Uit onderzoek is gebleken dat Nederlandse ouders het kinderdagverblijf meer wantrouwen dan in andere Europese landen. Dit zou een verklaring kunnen zijn voor het feit dat grootouders in Nederland relatief vaak op hun kleinkinderen passen, namelijk zo’n één tot twee dagen per week. Bij opa en oma weet je tenminste zeker dat het veilig is en het eten goed smaakt en is één op één aandacht gegarandeerd.
Vrijheid of een vaste oppasdag?
Maar ouders kunnen het kinderdagverblijf wantrouwen of te duur vinden, als opa en oma niet willen oppassen, hebben ze weinig andere keuzemogelijkheden. Na je pensioen kun je eindelijk de reizen maken die je wilde, het vrijwilligerswerk oppakken waar je altijd al van droomde of de hond nemen waar je elke dag mee wilt wandelen. De vrijheid om te gaan en staan waar je wilt is één van de meest benoemde voordelen van met pensioen gaan. Waarom zou je je dan weer binden aan een vaste oppasmiddag?
Een band opbouwen
Het antwoord daarop kan gevonden worden in de relatie die je met je kleinkind opbouwt. Socioloog Teun Geurts promoveerde op een onderzoek naar de band tussen kleinkinderen en hun oppasgrootouders. Wanneer de kleinkinderen jong zijn en opa’s en oma’s regelmatig oppassen, wordt een intensieve band opgebouwd. Dit gegeven op zich is niet erg verrassend, maar wat Geurts ontdekte, was dat die sterke band zich voortzette, ook wanneer de kleinkinderen zelf uit huis gingen en volwassen waren. Kleinkinderen bleven de grootouders opzoeken. Daarbij werd niet alleen de band met de kleinkinderen versterkt, ook de band met de eigen kinderen verbeterde. Hierdoor ontvingen de grootouders op latere leeftijd meer emotionele en praktische steun van hun eigen kinderen.
Investeren in zonen
Vooral wanneer je zelf een zoon hebt is het versterken van de band voordelig. Dochters ondersteunen hun ouders altijd wel, ook wanneer er door opa en oma niet op hun kinderen gepast was. Zonen geven uit zichzelf echter minder praktische en emotionele steun, maar wanneer hun ouders op hun kinderen gepast hadden, deden ze dit uit schuldgevoel meer. Zonen hadden het gevoel een balans te moeten herstellen, voor wat hoort wat. Wanneer opa’s en oma’s niet op kleinkinderen hadden gepast, gaven zo’n 18% van de zonen nog praktische en emotionele steun. Wanneer er wel op de kleinkinderen was gepast, was dit meer dan het dubbele, namelijk 44%. Emotionele steun, zoals bellen of een complimentje geven, was een stuk makkelijker te geven dan praktische steun, zoals het meegaan naar de huisarts.
De band met je eigen kind
De band met je eigen kind verbeteren door op te passen op je kleinkinderen is een investering in je eigen toekomst. Naast het ontvangen van steun van je eigen kinderen, blijven ook volwassen kleinkinderen terugkomen. In het onderzoek van Geurts hadden de grootouders op leeftijd gemiddeld vier volwassen kleinkinderen. Het kleinkind waarop ze gepast hadden kwam regelmatig langs, terwijl ze de andere kleinkinderen alleen bij feestdagen en verjaardagen zagen. Maar wil je je vrijheden opgeven om een leuke tijd te hebben met je kleinkinderen en de investering in de toekomst?
Gulden middenweg
Een gulden middenweg kan in ieder geval gevonden worden in regelmatig oppassen, maar niet op een vaste dag. Zo behoud je toch je vrijheden, maar zie je je kinderen en kleinkinderen wel regelmatig. Daarnaast is het belangrijk om je grenzen te stellen. Eén tot twee dagen per week oppassen is ruim voldoende om een band op te bouwen met je kleinkind en je eigen zoon of dochter te ontlasten. Wanneer je doordeweeks erg druk bent met eigen vrijwilligerswerk, mantelzorg of hobby’s, kun je ook voorstellen om eens in het weekend op te passen. Dit is geen structurele oplossing voor als je kinderen doordeweeks veel werken, maar geeft ze in het weekend wel vrije tijd om iets voor zichzelf te doen, terwijl jij met de kleinkinderen plezier hebt.
Pas jij op je kleinkinderen? Of kies je liever voor andere bezigheden na je pensioen? Laat je reactie onder dit artikel achter!
Schrijf je in voor onze nieuwsbrief en ontvang maandelijks de nieuwste interviews, blogs en oproepen in je mailbox.
