Praten, lachen, eten, dingen onthouden, werken, onze hersenen maken het allemaal mogelijk. Goed voor je brein zorgen is dan ook je hele leven belangrijk. Maar op het moment dat je stopt met werken nog nét iets belangrijker.
Wij vroegen Koko Beers van de Hersenstichting hoe je goed voor je hersenen blijft zorgen als je met pensioen gaat. En waarom dit zo belangrijk is.
Je hersenen met pensioen?
Koko: “Er verandert veel als je stopt met werken. Zolang je werkzaam bent zijn ritme en voldoende uitdaging meestal geen probleem. Je praat met je collega’s, volgt een bijscholing, buigt je over vraagstukken, lost problemen op en zet je wekker om op tijd op te staan.
Zodra je met pensioen gaat zijn juist deze essentiële zaken niet meer vanzelfsprekend. Je bent nu zelf aan zet om je hersenen actief te houden. Door een nieuwe invulling van je vrije tijd te vinden. Nieuwe dingen doen en ontdekken zijn namelijk ontzettend belangrijk, juist als je stopt met werken.”
Je hersenen houden van uitdaging
“Dat je hersenen van moeilijke materie houden heeft te maken met hun bouw. Ze bestaan uit zenuwcellen die verbindingen met elkaar maken. Als je hersenen moeite moeten doen maken ze nieuwe connecties aan om het antwoord te vinden.
Dus hoe meer uitdaging ze krijgen, hoe meer verbindingen ze aangaan. En dat is belangrijk. Want uit hoe meer verbindingen je hersenen bestaan, hoe flexibeler ze zijn. Ze passen zich hierdoor beter aan de omgeving aan. En kunnen hierdoor beter compenseren als het even wat minder gaat.
‘Uit je comfort-zone’
“Nieuwe dingen doen en leren heeft dus een positieve werking op je hersengezondheid. Je hoeft heus niet meteen een studie Latijn te volgen of een instrument te leren spelen om te voldoen aan de mate van uitdaging. Een moeilijke puzzel, het koken van een nieuw recept of een andere fietsroute nemen dan gebruikelijk, geven je hersenen al nieuwe prikkels. Zodra iets een gewoonte wordt moet je weer op zoek naar een nieuwe uitdaging. Blijf uit je ‘comfortzone’.”
Ritme & voeding
“Je kunt de activiteit van je hersenen vergelijken met het bedrijven van topsport; altijd op het hoogste niveau in de weer.
Om dit vol te kunnen houden zijn ritme en regelmaat van groot belang. Zorg voor voldoende slaap om ze te laten rusten, daglicht om ze te activeren en eet gezond (vezelrijk, veel vitaminen en goede vetten) om de juiste voedingsstoffen binnen te halen. Wist je bijvoorbeeld dat maar liefst 20% van de energie die we krijgen uit ons eten naar onze hersenen gaat?”
Beweging
Zorg dus als je met pensioen gaat dat je een gezond ritme houdt; zet je wekker, eet gezond en vul je vrije tijd met lekker buiten bewegen. Als het lastig voor je is om actief te zijn, zorg dan in ieder geval dat je niet in-actief wordt. Bijvoorbeeld door minder vaak te zitten, iets vaker te staan of een kleine wandeling te maken, maak je ook al een groot verschil!”
De rol van sociaal contact
“Onderschat ook niet de rol van menselijk contact. Zowel het onderhouden van bestaande contacten als het maken van nieuwe vrienden is heel goed om je hersenen fit te houden. Dit is belangrijk om te weten als je stopt met werken en het dagelijkse contact met collega’s wegvalt.”
“Naast dat het altijd gezellig was om met collega’s te werken, zorgen deze praatjes bij de koffiemachine ook voor de nodige uitdaging die ons brein nodig heeft. Door in gesprek te zijn ben je continue aan het nadenken over zaken als; ‘Waar is Pieter ook alweer op vakantie geweest’, ‘Hoe oud wordt de buurvrouw ook alweer’. Hoe ‘klein’ deze voorbeelden ook lijken te zijn, voor je hersenen zijn ze ontzettend nuttig. Je verwacht het misschien niet, maar ook bij online contacten zien we dit positieve effect.”
Blijf actief!
Gezonde hersenen hangen met allerlei factoren samen; leef gezond, beweeg, blijf in contact met anderen, heb een onderzoekende houding en daag jezelf regelmatig uit! Kortom; de belangrijkste les die de Hersenstichting voor ons heeft is simpelweg; blijf fit en actief.
Grada Rietveld (72) loopt elke dag een ommetje met 5 buurvrouwen. Ze gebruikt hierbij de ommetje-app van de Hersenstichting. Inmiddels kunnen ze niet meer zonder de beweging en elkaars gezelligheid.
Lees snel Grada’s verhaal
10 snelle hersentips!
- Beweeg minimaal 2,5 uur per week
- Verminder je zit-uren (maak eens wat vaker een ommetje)
- Blijf onder de mensen
- Zorg voor voldoende daglicht overdag
- Speel wat vaker een spelletje
- Zoek de natuur op
- Eet tenminste 1x per week vette vis
- Kies voor volkoren- en vezelrijke voeding
- Drink voldoende water of thee (1,5 tot 2 liter per dag)
- Bouw voldoende ontspanning in je dag
