Het is pakjesavond. Wij zijn samen thuis, geen kinderen en kleinkinderen in de buurt. Voor ons eigenlijk heel normaal, want wij vierden ‘onze’ pakjesavond met zijn tienen de laatste jaren altijd al snel nadat de Sint in Nederland was gearriveerd. Met een paar kleine cadeautjes en daarna met een heerlijke maaltijd als afsluiting. Dit jaar overigens niet, met dank aan Covid19 en alle beperkingen. Vanavond zijn we dus traditioneel samen thuis en kijken tv. Sint en Paul. Tja, ‘t is pakjesavond ….
…Pakjesavond, zo’n 60 jaar geleden (of zo). We zitten met ons gezin gezellig aan tafel en zingen sinterklaasliedjes als er ineens luid op het raam wordt gebonkt. Sinterklaas! (zal de buurvrouw wel zijn geweest). Bij de voordeur staat niemand, maar wel een jute zak (de zak van de winteraardappelen?). Als een poosje later de zak leeg is, en we ‘dank u sinterklaasje’ zingen, staat er bij alle drie de kinderen een houten speelvoorwerp van het merk Okwa (de speelgoedfabriek, waar mijn vader ruim 40 jaar gewerkt heeft. Hij mocht ieder jaar een voorwerp per kind uitzoeken uit het assortiment). Bij mij staat een pakhuis met een hijsmechanisme ….
…“Wil je wat drinken?” Uhm… ik schrik op uit mijn mijmeringen en ben weer in het hier en nu. Pakjesavond. Traditie. In mijn jeugd waren er zwarte Pieten en die hadden een roe en een zak bij zich, en als je niet lief was namen ze je mee naar Spanje. Geen kind dacht dat Piet een slaaf was, het was gewoon een Piet en die hoort bij Sint. In de 60 jaar erna zijn de Pieten flink veranderd.
Het werden vrolijke knechten, de één kan een trucje, de ander een dansje, weer een ander is grappig, dom of slim. Er zijn roetveegpieten en er is het Sinterklaasjournaal. Ja, Sint en vooral de Pieten zijn door de jaren heen veranderd en dat is goed. Wat gebleven is, is dat de goedheiligman op zijn verjaardag cadeaus uitdeelt aan kinderen en dat dat een superleuke tijd is! Een mooie traditie.
December is een maand vol tradities. Maar het woord ‘traditie’ lijkt nu ook een synoniem te zijn voor ‘je-kont-tegen-de-krib-gooien’. We schreeuwen ‘traditie’ als er iets verandert. Als we het idee hebben dat we iets kwijtraken stáan we op onze rechten. Als we iets niet mogen of juist moeten heet dat nu ‘vrijheidsbeperking’. Bekijk het ook eens anders: misschien zijn die regels juist wel goed voor onze vrijheid.
Nederland is dan wel een maatschappij van individuen, maar onze vrijheid is voor de hele maatschappij en niet alleen voor jou of mij. Het zou toch wat zijn als iedereen gewoon zelf kan bepalen wat hij doet of laat. Nee, zo vrij kunnen wij niet zijn, er moeten regels zijn om jou en mij en vooral anderen te beschermen en vrijheid te bieden. Vrijheid hebben we samen en daar horen nu eenmaal regels bij.
Over drie weken vieren we Kerst. We raken bijna in paniek nu we maar drie gasten mogen ontvangen. Best grappig, want tot en met vorig jaar klaagden er veel mensen over die verplichte ‘gezellige’ dagen: “De eerste dag bij jouw ouders, de tweede even snel naar oma en dan naar mijn ouders…pffff…gedoe!!” Maar nu dat even niet mag, staan we op het punt om het tóch te doen, want ja, het is Kerst en we zijn al zoveel kwijt! We gaan gewoon wél naar oma, want dat doen we elk jaar, traditie, onze verplichting, onze vrijheid.
En aan het eind van de maand komt nog Oud en Nieuw, deze keer met een vuurwerkverbod. Dus schreeuwen we weer: Traditie! Ik steek sowieso geen vuurwerk af omdat ik het zonde van mijn geld vind. Maar er zal ook dit jaar weer te veel vuurwerk afgestoken worden. Want als iets niet mag, worden we beperkt in onze vrijheid…
Wat wij met Kerst en de jaarwisseling gaan doen, doen we bijna elke dag. Gewoon lekker samen zijn, een stuk wandelen als het weer goed is en heerlijk eten. Ik hoef geen datum in mijn agenda daarvoor. Dat is ook vrijheid.
Ik wil wél af en toe meer mensen om me heen, feestjes en zo. En juist daarom nu even niet. Er zijn grotere offers gemaakt voor vrijheid, dan wat er nu van ons wordt gevraagd.
Ik wens iedereen alvast fijne gezellige kerstdagen en een veilige jaarwisseling. Pas goed op jezelf en op je naasten. Blijf veilig en gezond.
Wim.
