Als docent had Willem (64) zijn droombaan. Tot alles om hem heen veranderde en hij niet meer in het plaatje leek te passen. Vervroegd pensioen bleek de oplossing. De reden was verdrietig, de uitkomst een opluchting. Nu doet hij alles wat hij leuk vindt en zit boordevol plannen voor de toekomst.
De twaalfjarige Willem had al vragen over het leven. “Ik was op zoek naar iets dat nooit meer voorbij zou gaan. Ik ben Feyenoord fan en toen in 1970 Feyenoord de Europa Cup 1 won, dacht ik als jongetje: wat geweldig! Dit blijft! Maar ik kwam tot de conclusie dat het niet zo werkt in het leven. Waarom moet je afscheid nemen van dingen die mooi zijn? Ik zat al op jonge leeftijd met die existentiële vraag en kwam deze vraag bij het afscheid van mijn loopbaan opnieuw tegen.”
“Dat puberbrein vond ik geweldig interessant”
Als eenentwintigjarige jongeman gaat Willem werken als leerkracht in het basisonderwijs. Hij is honkvast en geeft zich helemaal voor zijn collega’s, studenten en ouders. Bijna zijn hele carrière geeft hij de bovenbouw les en vond dat echt geweldig. “Vooral dat puberbrein vond ik geweldig interessant om mee te werken; die worsteling van ‘wat gebeurt er met me’ en het uiten daarvan.”
De laatste jaren merkte Willem dat de maatschappij en de scholen het onderwijs anders gingen benaderen. “Sommige van deze ontwikkelingen vond ik echt verschrikkelijk”. Hij kreeg moeite om het bij te houden en het vak ging hem steeds meer tegenstaan.
“Ik werd een buitenbeentje”
“Andere leerkrachten gingen wel mee in de veranderingen, maar ik voelde me steeds minder thuis. Maar sommige nieuwe dingen kón ik ook echt niet. Ik vroeg dan om hulp bij de intern begeleider, maar collega’s dachten dat ik de kantjes ervan af liep. Terwijl ik zo heb geploeterd om het ook te kunnen. Ik voelde me steeds minder thuis en werd een buitenbeentje.”
Het werd steeds duidelijker dat Willem niet meer paste in deze nieuwe vorm van onderwijs. Toen de directie van zijn school hem degradeerde, had hij er helemaal genoeg van.
“Als je veertig jaar voor de klas staat en je komt erachter dat het niet meer je ding is, of anderen zeggen dat je het niet meer kunt, dat is heftig. Ik zat op de rand van mijn bed en zei tegen mijn vrouw: ‘ik heb gewoon een dikke steen in mijn buik. Ik wil niet meer.’” Dat leidde voor Willem tot een trieste conclusie, namelijk dat hij afscheid moest nemen van zijn vak, dat hij zo mooi vond.
‘Het is moeilijk te accepteren’
Na 40 jaar voor de klas stopte Willem met werken. Hij had veel gesprekken en ging uiteindelijk met vervroegd pensioen. “Toen viel er echt een enorme last van mijn schouders. Het is ontzettend moeilijk om te accepteren dat op een gegeven moment een beroep niet meer geschikt is voor jou. Terwijl je altijd de leerkracht was waar de kinderen zich op verheugden om naartoe te gaan.”
‘Ik was eigenlijk niet bezig met pensioen’
Willem was 61 toen hij met vervroegd pensioen ging. “Ik was eigenlijk nog niet bezig met pensioen, of eerder stoppen.” De omstandigheden maakten dat hij erover ging nadenken. En het bleek te kunnen, met hulp van zijn vrouw.
Terwijl ik in het schoolsysteem aan het verdrinken was, klopte de creativiteit nog steeds in mijn hart.
En dan zit je ineens thuis. Gelukkig bleef Willem andere mooie dingen doen. “Naast mijn werk had ik ook veel hobby’s. Terwijl ik in dat schoolsysteem aan het verdrinken was, klopte de creativiteit nog steeds in mijn hart.”
Schrijven was één van zijn passies. Hij schreef vroeger al samen met een vriend musicals die hij samen met zijn leerlingen opvoerde. Ook schreef hij gedichten. Nu brengt hij deze gedichten als ‘schilderdichtjes’ uit in een bundel, samen met goede vriendin Lobke: Verbeeldingskracht om in te wonen. Het gaat vooral over zingeving, het waarom?” De vraag die hem als klein jongetje al bezig hield.
‘Andere mensen nodig hebben is niet zwak’
“Volg je hart” is Willems advies. “De weg kan altijd anders lopen dan jij denkt. Soms voel je je opgesloten in een situatie of lijkt de weg doodlopend. Het voelt zo, maar het is niet zo. Je hebt ook andere mensen nodig. Dat is geen teken van zwakte. Dat heb ik moeten accepteren.”
Willem maakt ook veel muziek, van jazz, Keltisch-Iers tot gospel. En hij pakt ook weer terug op een eerdere liefde: theologie. Hij mag regelmatig dienst doen als voorganger in de kerk. Daarnaast maakt hij podcasts over zingeving. Hiervoor dient ook zijn eigen ervaring als inspiratie.
Willem staat dus nog volop in het leven. En zo zal hij nog wel een tijd doorgaan. “Ik zit vol met ideeën. Soms word ik gewoon moe van mezelf! Het is een bron die nooit opdroogt! Gelukkig maar!!”
