In het weiland tegenover mijn huis lopen schapen. Soms zijn het er 12, soms minder, soms worden ze tijdelijk verplaatst naar een ander weiland en komen dan na een paar weken weer terug. In het voorjaar staan, springen en lopen er lammetjes. Ik verheug me daar altijd al een paar maanden op.
Maar nu zijn er de knutten. Die verspreiden het blauwtongvirus onder herkauwers. Met name schapen zijn er erg gevoelig voor. Tot mijn verdriet zie in het ene na het andere schaap in het weitje tegenover mijn huis bezwijken.
Er zijn natuurlijk veel meer ziektes onder dieren geweest: de gekke koeien ziekte, de vogelgriep, mond-en-klauwzeer…..daar heb ik van gehoord, over gelezen, maar toen woonde ik nog in de stad en zag de gevolgen niet van heel dichtbij. Nu wel.
Ik wist eerst ook niet wat knutten waren. Onooglijke kleine vliegende steekbeestjes, ik dacht dat ik daar nooit van gehoord had. Maar mijn grote vriend Google gaf al snel aan dat ik ze wel degelijk ken. In mijn jeugd, doorgebracht in Ierland, noemden we ze midges. Irritante kleine stekertjes die mij ook talloze keren gestoken hebben, vooral als we in de schemering buiten met elkaar stonden te kletsen, spelen….
Ze leverden ons kinderen kleine jeukende bultjes op, niet zo vervelend als die van muggen, maar toch, gezellig vonden we het als kinderen niet.
Ik ken ze ook van Noorwegen en Zweden, al wist ik ook toen niet dat ze in het Nederlands knutten heten. Kamperen in vochtige gebieden in die Scandinavische landen leverde geheid overlast op van de irritante
steekbeestjes. Maar ziek werden we er niet van.
Herkauwers dus wel. Ik zie ze langs de weg liggen, in kruiwagens met een deken bedekt. Er komt een grote vrachtwagen langs om ze op te halen. Met een grijper worden de dode schapen in het ruim gekiepert. Vreselijk om te zien.
Ik bedoel maar, gisteren liepen ze nog in de wei. Ook tref ik ’s avonds laat als ik Lola haar laatste rondje geef, mijn overburen aan, ze halen weer een dood schaapje uit het wei, verdrietig maar berustend. Ze doen er alles aan om hun schapen veilig te houden, maar de knutten zijn ze voor. Ondanks al hun
inspanningen kunnen ze hun schapen, soms met de hand gevoerd en opgevoed met veel liefde, niet redden. Ik leef met ze mee.
Wat nu nodig is, zijn minimaal vier dagen en nachten met temperaturen onder de 8 graden. Dan gaan de knutten dood, of in ieder geval gaan ze de schapen met rust laten. Ik heb een hekel aan kou, maar nu gun ik de schapen rust en de mogelijkheid om te herstellen.
Gisteren had ik een lunch met mijn broer, zussen en aanhang. Hier bij mij in mijn dorp. Wat leuk, zeiden ze, die schattige schapen in dat weiland. Ik vertelde ze over het blauwtongvirus en de knutten. Hadden ze nog niet over gehoord. Wisten niet dat dit aan de orde was.
Maar ja, zij wonen ook niet in een agrarisch dorp.
Ik haat knutten.