Kijk je ook uit naar je pensioen? Geen hoge werkdruk meer en lekker doen waar je zin in hebt, het is niet alleen een aanlokkelijk idee, het is ook nog eens heel gezond. Dat concludeert onder meer socioloog Levi van den Bogaard, die op het onderwerp promoveerde.
Gezondheid na pensioen
Grootschalige internationale studies zijn verdeeld over het effect van je pensioen op je levensverwachting. Zo is er een studie van de gerenommeerde universiteit van Oxford die uitwijst dat gepensioneerden gezonder zijn, doordat ze meer tijd hebben om aan hun gezondheid te werken. Ze stoppen bijvoorbeeld eerder met roken, koken beter en slapen meer.
Van den Bogaard ziet een gelijkaardig patroon in Nederland. “Pensioneren is goed voor de gezondheid,” zegt hij in de Volkskrant. “Ten opzichte van vergelijkbare mensen die blijven werken, gaan pensionado’s erop vooruit. Met name als mensen hun baan als stressvol ervaren.
Hierbij hoeft het type werk niet uit te maken. Een stratenmaker kan evenveel stress ervaren als een directeur van een groot bedrijf. Hoe stressvoller mensen hun baan ervoeren, hoe meer ze na het stoppen met werken fysiek opknappen.”
Daarmee raakt de onderzoeker aan een belangrijk punt: het hangt er allemaal van af hoe fijn je je werk vindt. Ervaar je veel stress en weinig voldoening dan zal zowel je geestelijke als je fysieke gezondheid erop vooruit gaan na je pensioen.
Actief blijven
Onderzoekers zijn het er wel over eens dat je actief moet blijven na je pensioen. “Je verliest een belangrijke rol in het leven, die moet je hervinden. Daarom kun je het best al voor het pensioen iets hebben waar je graag veel tijd in steekt: een hobby, familie of vrijwilligerswerk.
Mensen willen graag meetellen,” aldus Van den Bogaard. “Het is belangrijk om na het pensioen een productieve daginvulling te hebben, daar halen mensen hun tevredenheid uit.
Vrijwilligerswerk is een goed voorbeeld van doing well by doing good. Mensen willen een bijdrage leveren, anderen helpen. Dat is ook eigenbelang, je krijgt er sociale waardering door.”
De belangrijke neuropsycholoog Erik Scherder is het daar mee eens. “Studies laten zien dat het gezond is wanneer je je elke dag tot iets moet zetten. Je hersenfuncties en vitaliteit worden vergroot op het moment dat je ergens moeite voor moet doen. Het brein wil uitdaging,” stelt Scherder.
Een goed afscheid
Het is belangrijk om op een positieve manier afscheid te nemen van je werkende leven, ontdekte Van den Bogaard. “Een cadeau en vooral de ceremonie eromheen, blijkt belangrijk te zijn voor het welbevinden na het pensioen. En dan gaat het niet om dure, grote cadeaus.
Mensen willen geen afscheidshorloge dat iedereen krijgt. Ze willen een persoonlijk cadeau. Verder is het van belang dat het cadeau niet alleen van de baas komt, maar ook een afscheid van collega’s. Hoe hoger mensen hun afscheid waarderen, hoe meer levenstevredenheid ze vlak na hun pensioen en zelfs een paar jaar later nog ervaren.”
Hoe zorg je voor een gezond pensioen?
Je pensioen kan heilzame effecten hebben op je gezondheid, mits je het goed invult. Hele dagen voor de buis hangen of juist keihard doorwerken is niet de juiste manier. Wat je wel moet doen:
- Zorg voor bezigheden
Of je nu gaat oppassen op je kleinkinderen, je aanmeldt bij de boekenclub of gaat tuinieren, het is belangrijk om iets om handen te hebben. Vooral vrijwilligerswerk geeft vaak voldoening zonder dat het al te intensief is. - Zorg voor sociale contacten
Een mens is een sociaal wezen. Zeker als je geen partner hebt, kun je geïsoleerd raken. Probeer daarom altijd contact te onderhouden met vrienden, kennissen en familie of probeer nieuwe contacten te maken bij een sportclub of vereniging. - Leef gezond
Je hebt de tijd om aandacht te besteden aan je gezondheid. Eet puur een vezelrijk. Ben je te zwaar? Probeer dan gewicht te verliezen, beweeg wat meer en zorg dat je genoeg slaapt. Je zult zien dat je je fitter en energieker voelt - Durf te genieten
Denk vooral niet dat je lui bent als je een keer uitslaapt en voel je niet schuldig omdat je op dinsdagmiddag op een terras zit. Het is precies de reden waarom je met pensioen bent: je mág genieten van je vrije tijd en precies doen waar je zin in hebt. Het gevoel van vrijheid maakt je gelukkig.
